Wijn is al eeuwenlang een geliefde drank. Maar met deze populariteit komen ook talloze mythes, misverstanden en halve waarheden. Van hoe je wijn moet bewaren tot wat de juiste manier is om te proeven: er zijn veel theorieën die niet altijd op feiten berusten. In dit blogartikel nemen we 20 veelvoorkomende feiten en fabels over wijn onder de loep. We bevestigen of ontkrachten deze beweringen en leggen uit waarom.
20 feiten en fabels over wijn
1. Een zilveren lepel in een fles mousserende wijn houdt de bubbels langer in de fles
Fabel – Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een zilveren lepel de bubbels in een fles champagne langer bewaart. Het beste is om de fles goed af te sluiten met een speciale champagne stopper.
2. Rode wijn moet altijd op kamertemperatuur gedronken worden
Fabel – Veel rode wijnen worden te warm geserveerd. De ideale drinktemperatuur voor rode wijn ligt tussen de 15-18°C. De term 'kamertemperatuur' dateert van in de middeleeuwen, toen de temperatuur binnenshuis veel lager was dan vandaag. Bij een te hoge temperatuur wordt de balans van de wijn verstoord. Sommige rode wijnen met voldoende zuurtjes en weinig tannines, kunnen gerust op een nog lagere temperatuur gedronken worden. Een Pinot Noir, Gamay of een jonge Tempranillo kan in de zomer best aangenaam zijn op een schenktemperatuur van 12 tot 14 graden.
3. Witte wijn kun je best enkel jong drinken, want die wordt er niet beter op
Fabel – Hoewel veel witte wijnen bedoeld zijn om jong gedronken te worden, kunnen sommige witte wijnen, zoals Bourgogne of Riesling, wel degelijk verbeteren met de jaren. Een droge witte wijn, zoals een Sauvignon Blanc of Chardonnay, blijft over het algemeen maximaal 2-3 jaar goed. Een zoete witte wijn, zoals een Sauternes of Eiswein, kan soms wel 20 jaar bewaard worden.
4. Bij vis past witte wijn, bij vlees en kaas drink je best rode wijn
Fabel – Hoewel dit een traditionele richtlijn is, zijn er veel uitzonderingen. Lichte rode wijnen kunnen uitstekend bij vis passen, terwijl stevige witte wijnen goed combineren met vlees en kaas. Ben je niet zeker welke wijn goed bij je gerecht past? Neem dan een kijkje in onze online wijnshop en maak je selectie aan de linkerkant op basis van de foodpairing. Of spring gerust eens binnen voor advies!
5. Hoe ouder de wijn, hoe beter
Fabel – Niet alle wijnen zijn gemaakt om te bewaren. Veel wijnen zijn bedoeld om jong te drinken. Slechts een klein percentage wijnen wordt beter na jarenlange rijping. Wijnen die geschikt zijn om te bewaren, herken je aan een hoge zuurgraad, stevige tanninestructuur en een goed gebalanceerd alcoholgehalte. Ze hebben vaak complexe aroma’s en smaken die in de loop der tijd kunnen evolueren. Wijnen uit gerenommeerde regio's zoals Bordeaux of Barolo, of wijnen die op eikenhouten vaten hebben gerijpt, zijn vaak goede kandidaten voor langdurige rijping op de fles.
6. Oude wijn moet je altijd decanteren
Feit – Oudere wijnen kunnen sediment bevatten, en decanteren helpt om dit te scheiden van de wijn. Ook kan decanteren de aroma’s laten ademen, maar dit hangt af van het type wijn.
7. 'Kurk' in de wijn wordt veroorzaakt door stukjes kurk
Fabel – De muffe geur en smaak die we 'kurk' noemen, wordt niet veroorzaakt door stukjes kurk in de wijn, maar door een chemische stof genaamd TCA (trichlooranisol). Deze stof kan ontstaan door een schimmelreactie in de kurk, wat de wijn een onaangename geur en smaak geeft, vergelijkbaar met nat karton of een vochtige kelder. Een stukje afgebroken kurk in je glas kan geen kwaad, dit kan je er gewoon uitvissen met een lepeltje of filteren met een zeefje.
8. Hoe meer alcohol, hoe beter de wijn
Fabel – Een hoger alcoholgehalte betekent niet automatisch dat een wijn van betere kwaliteit is. Hoewel alcohol een belangrijk element is dat de wijn zijn body en warmte geeft, gaat het uiteindelijk om de balans tussen alle componenten, zoals alcohol, zuren, tannines en suikers. Een te hoog alcoholpercentage kan de wijn log en onaangenaam maken, waarbij de subtiele aroma's en smaken worden overschaduwd door de hitte van de alcohol. Kortom, een goed gebalanceerde wijn is veel belangrijker dan een hoog alcoholpercentage.
9. Wijn met droesem of kristallen kan je best niet meer drinken
Fabel – Droesem en wijnkristallen zijn volledig onschadelijk en komen vaak voor bij natuurlijke of oudere wijnen. Droesem bestaat uit vaste deeltjes zoals restanten van druivenschillen en gist, die na verloop van tijd neerslaan in de fles. Wijnkristallen, ook wel wijnsteenzuurkristallen genoemd, ontstaan uit kaliumbitartraat, een natuurlijk bestanddeel van druiven. Beide zijn geen teken van bederf en hebben geen invloed op de smaak of kwaliteit van de wijn.
10. Hoe meer 'tranen' in je glas, hoe beter de wijn
Fabel – De 'tranen' of 'benen' die je in een wijnglas ziet nadat je de wijn hebt gezwenkt, zijn geen teken van de kwaliteit van de wijn. Deze tranen worden veroorzaakt door de alcoholgehalte en de oppervlaktespanning van de wijn. Wijnen met meer tranen zijn vaak gewoon iets alcoholischer, maar dat betekent niet dat ze beter zijn. De smaak en kwaliteit van wijn worden bepaald door de balans tussen verschillende factoren, zoals de complexiteit van aroma’s, zuurgraad, en tannines, niet door de hoeveelheid tranen in je glas.
11. Wijn met een draaistop is van mindere kwaliteit dan met een kurk
Fabel – Wijnen met een draaistop kunnen net zo goed van kwaliteit zijn als wijnen met een traditionele kurk. Een belangrijk voordeel van de draaistop is dat het risico op ‘kurk’ (TCA), een chemische besmetting die de wijn een muffe geur en smaak kan geven, volledig wordt uitgesloten. Bovendien zijn er tegenwoordig verschillende soorten draaistoppen beschikbaar, waarvan sommige volledig luchtdicht zijn, terwijl andere juist gecontroleerde hoeveelheden zuurstof doorlaten. Niet-luchtdoorlatende draaistoppen zijn ideaal voor wijnen die bedoeld zijn om jong en fris gedronken te worden, omdat ze de wijn perfect conserveren zonder verdere ontwikkeling. Luchtdoorlatende draaistoppen laten geleidelijk een kleine hoeveelheid zuurstof door, vergelijkbaar met een natuurlijke kurk. Dit maakt ze geschikt voor wijnen die baat hebben bij verdere rijping op de fles.
12. Wijn na bier geeft plezier, bier na wijn geeft venijn
Fabel – Er is geen wetenschappelijk bewijs dat de volgorde waarin je wijn en bier drinkt, invloed heeft op de ernst van een kater. Of je nu eerst wijn of bier drinkt, de mate van alcoholconsumptie en je persoonlijke tolerantie zijn de belangrijkste factoren die bepalen of je je de volgende dag goed of slecht voelt. De oorsprong van deze uitdrukking ligt in sociale klassenverschillen in vroegere tijden. Vroeger werd wijn geassocieerd met de rijkere klasse, terwijl bier de drank van de arbeidersklasse was. Wie eerst bier dronk en daarna wijn, werd gezien als iemand die het in het leven beter had gekregen of was "opgeklommen" in de samenleving. Dit werd als een vooruitgang gezien, vandaar "plezier". Omgekeerd, wie eerst wijn dronk en later op bier overstapte, werd als iemand beschouwd die in sociale status achteruitging, wat in die tijd werd gezien als een tegenslag of "venijn".
13. Wijn in een magnumfles is beter
Feit – Wijn in een magnumfles kan beter rijpen dan in een standaardfles. Dit komt doordat de grotere fles een kleinere verhouding tussen wijn en zuurstof heeft, waardoor het rijpingsproces langzamer en gelijkmatiger verloopt. Dit kan zorgen voor een meer gebalanceerde ontwikkeling van smaken en aroma’s over de tijd. Magnumflessen zijn daarom vaak populair voor het langdurig bewaren van kwaliteitswijnen.
14. Het beste moment om wijn te proeven is in de ochtend
Feit – Je smaakpapillen zijn ’s ochtends frisser en minder vermoeid, wat het proeven van subtiele nuances in wijn gemakkelijker maakt.
15. Dure wijn is lekkerder dan goedkopere wijn
Fabel – De prijs van een wijn zegt niet altijd iets over de smaak. Veel goedkopere wijnen kunnen ook uitstekend smaken. Persoonlijke voorkeur en smaak spelen een grote rol.
16. Wijn in een doos is van minder goede kwaliteit
Fabel – Wijn in een doos (bag-in-box) kan net zo goed van kwaliteit zijn als wijn in een fles. Het beschermt de wijn goed tegen oxidatie en blijft vaak langer goed na opening.
17. Biologische wijn is altijd beter voor je gezondheid
Fabel – Hoewel biologische wijn zonder synthetische pesticiden wordt geproduceerd, bevat het nog steeds alcohol, wat schadelijk kan zijn bij overmatig gebruik. Het gezondheidsvoordeel is dus beperkt.
18. Wijn die je lang in de koelkast bewaart, bederft
Fabel – Wijn kan goed bewaard blijven in de koelkast, vooral witte wijnen en mousserende wijnen. Het vertraagt het oxidatieproces, maar na openen blijft wijn slechts enkele dagen goed. Een vacuümsysteem met wijnstopper verlengt de houdbaarheid van je wijn.
19. Sulfieten in wijn veroorzaken hoofdpijn
Fabel – Hoewel sommige mensen gevoelig kunnen zijn voor sulfieten, is het vaak de alcohol of uitdroging die hoofdpijn veroorzaakt, niet de sulfieten zelf. Sulfieten komen naast wijn ook voor in verschillende andere voedingsmiddelen, zoals gedroogd fruit, augurken, verpakte sappen, bier, bepaalde sauzen, en sommige voorverpakte vleeswaren zoals worst. Ze worden gebruikt als conserveringsmiddel om de houdbaarheid te verlengen en verkleuring te voorkomen. Ook in industriële bakkerijproducten, zoals brood en gebak, kunnen sulfieten voorkomen.
20. Een oude wijn moet je altijd karafferen
Fabel – Het karafferen van oude wijn is niet altijd noodzakelijk. Te veel zuurstof kan de delicate balans van een oudere wijn verstoren. Het is vaak beter om voorzichtig te zijn en alleen te karaf te gebruiken als de wijn daarvan duidelijk baat heeft. Je kan er ook voor kiezen om voorzichtig te decanteren, om eventueel sediment te scheiden van de wijn. Bij jonge wijnen daarentegen kan karafferen wel gunstig zijn, omdat het de smaken kan laten ontplooien en de tannines kan verzachten. Vooral jonge wijn waar veel tannine in zit, heeft baat bij karafferen als de wijn sterke smaken heeft en als de smaak gesloten is. Dit kunnen bijvoorbeeld jonge rode Bordeaux, Barolo en Rhône wijnen zijn
Kortom, er bestaan veel mythes over wijn die vaak niet op waarheid berusten. Het is belangrijk om wijn te blijven ontdekken en zelf te proeven wat je voorkeuren zijn, in plaats van blind te vertrouwen op ‘regels’.
